Vergi Hukuku

Vergi Hukuku, devletin kamu hizmetlerini finanse etmek amacıyla gerçek ve tüzel kişilerden topladığı vergilerin toplanma usul ve esaslarını düzenleyen kamu hukuku dalıdır. Anayasa’nın 73. maddesi uyarınca “vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler ancak kanunla konulur, değiştirilir ve kaldırılır.” Bu nedenle vergi hukukunda yasal güvence esastır.

Vergi hukuku, sadece verginin miktarını değil; kimlerin vergi mükellefi olduğunu, vergilerin nasıl beyan edileceğini, hangi sürelerde ödeneceğini, vergilendirme hatalarını ve bu hatalara karşı başvuru yollarını da kapsar. Bu hukuk dalının temel kaynakları Vergi Usul Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu ve diğer özel vergi kanunlarıdır.

Vergi hukukunun uygulama alanı oldukça geniştir. Bireylerin gelirleri, şirketlerin kazançları, tüketim, servet, ithalat ve ihracat gibi pek çok unsur vergiye tabi olabilir. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde ise cezai yaptırımlar ve idari takip süreci devreye girer.

Vergi sisteminde hem mükelleflerin hem de idarenin hak ve sorumlulukları bulunmaktadır. Bu denge, vergi denetimi, uzlaşma, tarhiyat sonrası uzlaşma, dava açma gibi mekanizmalarla sağlanır. Böylece hem kamu maliyesinin sürdürülebilirliği hem de mükelleflerin adil vergilendirilmesi amaçlanır.